Mutluyum, çünkü ben bir devim

Fidel’in de sorduğu gibi, sömürülenlerin her söylenene inanmak yerine okuyup araştırması nasıl sağlanır? Çünkü devrimler ancak eleştirel düşünceye sahip bilinçli bireyler tarafından yapılır.

Enrique Ubieta Gómez

Benim kuşağım, devrimin ilk yirmi yılında henüz yetişkin değildi. Bizler devrimin zafere ulaşması sonrasında gelen baby boom’un (doğum oranlarındaki ani yükselişin) ürünüydük. Devrimin gerçekleşme anının heyecanını hissetmedik ama her seferinde bir milyon insanın gittiği Devrim Meydanı'ndaki tüm büyük gösterilere ailelerimizin omuzlarında veya ellerinden tutarak katıldık. Büyüdüğümüzde ise sevgililerimizin ellerinden tutarak katıldık o gösterilere. Kişiliksiz bir kalabalık olarak değil, kararlı ve adanmış bir şekilde yerimizi aldık meydanda. 

Eduardo Ramos'un ICAIC Ses Deney Grubu (Sound Experimentation Group) için bestelediği şarkı şöyle diyordu: "Her sokakta bir komite var / her mahallede Devrim / her mahallede sokak sokak / her kasabada mahalle mahalle / mücadele içinde bir ülke: devrim". 

Fidel'in ABD'den gelebilecek terör eylemlerini önlemek için geliştirdiği Devrimi Savunma Komiteleri (CDR) fikri, Devrimin Küba halkında uyandırdığı tutku sayesinde hayata geçebildi. Ev kadını olarak yetiştirilen annem, o zamanki tabirle, asıl amacı para kazanmak olmaksızın çalışma yaşamına atıldı. Fidel'in deyişiyle kadınlar Devrim içinde Devrim yapıyordu. 

Fakat yeni nesillerin de kendilerine biçtikleri zorlu hedefleri, geleceği kurma yönünde hamleleri, kendi atılımları oldu: tarım alanındaki seferberlikler, eğitim tugayları, coğrafi uzaklığına bakmaksızın dünyanın dört bir yanında her zaman derin bir sevgiyle sürdürülen askeri, eğitim ya da sağlık içerikli dayanışma misyonları… Vietnam, Angola, Angela Davis, Allende, Chávez, ayrıca Elián ve bizim kuşağımızın kahramanları Küba Beşlisi ve elbette Fikirler Savaşı… Biz tüm Dünya'ydık ve hâlâ da öyle olma yükümlülüğümüz var.

1970'lerin sonunda bir Sovyet üniversitesinde öğrenciyken, Karanfil Devrimi'nin çocukları olan genç Portekizlilerle ve Devrimleri yeni zafere ulaşmış, coşkulu ve özgür bir ruhla gelen Nikaragualı öğrencilerle birlikteydim. Bu kızlar, Noel Nicola'nın Küba'da şarkılarını söylediği kızlara çok benziyorlardı: "María del Carmen, öyle arınmış ve özgür / Bakire olmaktan arınmış, önyargılardan özgürleşmiş / (...) María del Carmen paçavraların hayalini kurmaz / Ne fiyonkların ne kurdelelerin ne de eski oyuncak bebeklerin / María del Carmen sevgililerini unutur / Onun vatanı, geceleri kapısını çalandır." Bu arada bu özgürlük ve bağlılık duygusu artık SSCB'de mevcut değildi.

Zaman zaman iki sapma, devrimcileri bu coşkuyu tazeleyip yeniden yaşayabildikleri yanılgısına düşürdü: Birincisi, tüketim kültürüne dönüşen tüketme becerisi. Söz konusu sapma zamanında Doğu Almanya’yı tüketim konusunda Batı ile "rekabet etmeye" yönlendirmiş ve yurttaşlarını yüksek bir yaşam standardına ulaştırmış olmasına karşın Batı’ya karşı bu rekabet kaybedilmişti. Bu yenilgiye uğrayacağı baştan belli olan ölümcül bir sapmaydı. Çünkü kapitalizmin özü, insanın özlemlerini doymak bilmeyen ve yabancılaştırıcı bir sahip olma arzusuna tabi kılmaktır ve kapitalizme karşı tüketim üzerinden girilecek her rekabet, yurttaşlarını nasıl bir yaşam standardına ulaştırdığından bağımsız olarak kaybedilecektir. İkinci sapma ise yeni bir dünya inşa etmenin sade sevincinin yerini geçici şovların tiz sesinin almasıydı.

Her şey basitleşme eğiliminde ve bunun sonucu olarak düşünce de basitleşiyor: gerçeğin yerine gerçeğe yakın ve sahte olanı, esas olanın yerine gereksiz olanı koymayı mümkün kılan az satırlı nükteli mesajlar, görsel-işitsel imgelerin eşlik ettiği kısa metinler. Prometheus'un tanrılardan çalıp insanlara verdiği İlahi Ateş değil, havai fişeklerin geçici güzelliği gözlerimizi kamaştırıyor gibi görünüyor. Bu araçların insan düşüncesini manipüle etmeye ve isyanını zararsız mecralarda sönümlendirmeye ihtiyaç duyan toplumsal sistemler tarafından tasarlandığını biliyoruz. Bunu bilerek bu araçları dönüştürelim, onlara karşı bir silah olarak kullanalım. 

Karşı devrim, devrimin destansı amaçlarının dar hedeflerle, bireyselliği barındıran kolektivizmin salt bireycilikle, derin ve dalgalı suların sonsuz ufkunun kişisel su birikintilerinin kısa menziliyle ikame edilmesini vaaz ediyor. Fidel’in de sorduğu gibi, sömürülenlerin her söylenene inanmak yerine okuyup araştırması nasıl sağlanır? Çünkü devrimler ancak eleştirel düşünceye sahip bilinçli bireyler tarafından yapılır.

Günümüz gençleri de yerinde saymıyor. Onlar dayanışma, yaratıcılık ve cesaretleriyle Küba’da yaşamın pandemi karşısındaki zaferinin mimarı oldular. İlaç ve malzeme eksikliğinin üstesinden gelen doktorlarımız, abluka nedeniyle teknolojik olarak yetersiz kalan malzemeleri yeniden değerlendirmenin yollarını icat eden mühendislerimiz var. Gerçekleştirilecek hayallerimiz, umut dolu bir ufkumuz, uçurumların üstünden atlamaya, Che'nin zamanında uyardığı, Vietnam halkının geçmişte, Filistin halkının ise bugün yaptığı gibi emperyalizme “tırnak kadar bile” teslim olmamaya yeminli bir öncümüz var.

Filistin içimizi yakıyor. Siyonistlerin soykırımı sona erecek, özgür bir Filistin yükselecek. Ho Chi Minh'in Vietnam için söylediği ve daha sonradan gerçekleştiği gibi, eskisinden on kat daha güzel olacak. Ancak bu tahrik edici acı bize ne olduğumuzu ve ne için savaştığımızı hatırlatmaya hizmet etmelidir. Anne babalarımız başarısız olmadılar, onlar azıyla çoğuyla mutlu yaşayan erkek ve kadınlardı. Silvio'nun sesinde o hiç eskimeyen şarkı duyuluyor hâlâ: "Özgür bir ülkede yaşıyorum / bu topraklarda, bu anda / yalnızca özgür olabilen bir ülke / ve mutluyum çünkü ben bir devim / sade bir kadını seviyorum / sevdiğim kadın beni seviyor / karşılığında hiçbir şey istemeden / ya da neredeyse hiçbir şey / bu aynı şey değil / ama sonuçta aynı şey".

Yazar: Enrique Ubieta Gómez

Yayınlandığı yer: Cuba Sí

Yayın tarihi: 30 Mayıs 2024

Çeviri: Derya Ünlü

"Küba Gerçeği", 2023 Şubat ayında Türkiye Komünist Partisi'nin (TKP) girişimiyle başlatılan bir yayın. Küba'da siyaset, ekonomi, yaşam, kültür gibi konularda Kübalı yazarların ürettiği makalelerin çevirilerini yayımlayan Küba Gerçeği'nde çıkan makaleler, artık soL'da paylaşılacak.